گسلش نرمال و ساختارهای کششی پس از تریاس در البرز مرکزی، شمال ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

این مقاله شواهد ساختاری از فعالیت کششی در البرز مرکزی طی مزوزوییک را ارائه می‌کند. شواهد ساختاری از کشش در مرحله ابتدایی مانند بودنیاژ موازی تا اریب با لایه‌بندی در سنگهای پرمین تا تریاس در بخش‌های مختلف منطقه مطالعه به همراه شکستگی‌های کششی فیبری هستند. در ادامه ساختارهای کششی پیشرفته از جمله رگه‌های کششی در پهنه‌های برشی شکنا- شکل‌پذیر، آیینه‌های گسلی بزرگ تا متوسط با خش‌خط‌های نرمال، گسلهای نرمال مجزا و مجموعه گسلهای بزرگ زاویه با مولفه جابجایی نرمال اولیه، که بیشتر در سنگهای پرمین تا ژوراسیک آغازین – میانی به چشم می‌خورند و همچنین گسلهای بزرگ با جابجایی اولیه نرمال در گروه شمشک گسترش دارند. توسعه ساختارهای کششی جدید ساختارهای قبلی مربوط به رخداد سیمرین پیشین را تحت تاثیر قرار داده و سبب بریدگی و جابجایی چین های با خوابیدگی رو به شمال توسط گسلهای بزرگ زاویه عرضی با مولفه نرمال شده است. تداوم گسلهای نرمال در بخشی از گروه شمشک شاهدی از سن ژوراسیک برای این گسلش نرمال است. بسیاری از این گسلها به صورت گسلهای نرمال اولیه تفسیر شده‌اند که طی رخداد فشارشی کرتاسه پایانی – پالئوسن آغازین به معکوس یا امتدادلغز مجدد فعال شده‌اند. توجه به ژئودینامیک کوههای البرز طی مزوزوییک از نظر کانه‌زایی کانسارهای فلزی اهمیت دارد.

کلیدواژه‌ها